Wpływ fajerwerków na środowisko i zwierzęta – rzetelna analiza 2025

1. Fajerwerki – czym są i jak działają?

Fajerwerki to materiały pirotechniczne zawierające mieszaniny wybuchowe i barwiące, które po odpaleniu tworzą efekty świetlne i dźwiękowe.
Zgodnie z rozporządzeniem UE (norma PN-EN 15947), dostępne w Polsce fajerwerki nie mogą przekraczać 120 dB. Pokazy są krótkie – od kilku sekund do kilku minut – i nie wykazują trwałego wpływu na środowisko.

2. Dzikie zwierzęta a fajerwerki – fakty vs. mity

Fakty:

• Zwierzęta reagują na hałas ucieczką – podobnie jak na burzę czy armatki hukowe.

• Wracają na swoje tereny żerowania w ciągu kilku godzin.

• Zagrożenie pojawia się tylko wtedy, gdy zwierzę nie ma możliwości ucieczki.

• Opinia instytutu weterynarii potwierdza: jednorazowy pokaz fajerwerków nie ma negatywnego wpływu na dzikie zwierzęta.

Mity:

• „Zwierzęta umierają ze strachu od fajerwerków” – brak dowodów naukowych.

• „Sylwestrowe pokazy powodują spadki liczebności ptaków” – nieprawda. Populacje są stabilne lub rosnące mimo dziesięcioleci obecności pirotechniki.

3. Psy i fajerwerki – co naprawdę wiadomo?

Budowa słuchu psa:

• Zakres słyszalnych częstotliwości: 40 Hz – 60 000 Hz (człowiek: 20 Hz – 20 000 Hz).

• Próg bólu: 130–140 dB (podobnie jak u człowieka).

• Fajerwerki dopuszczone do obrotu: do 120 dB – nie przekraczają progu bólu.

Lęk dźwiękowy:

• Dotyczy części psów i ma podłoże behawioralne, nie fizyczne.

• Najczęstsze przyczyny: brak socjalizacji, trauma, złe doświadczenia.

• Sposoby łagodzenia: kamizelki uciskowe, feromony, trening, farmakoterapia.

4. Nierzetelne badania i błędne wnioski

Wiele negatywnych opinii opiera się na błędnych podstawach:

• Testy na ptakach w klatkach bez możliwości ucieczki.

• Brak porównania do innych bodźców (np. burz).

• Krótkie obserwacje – bez analizy długofalowej.

• Małe grupy badawcze – brak możliwości uogólnienia.

Przykład: W badaniach nad ptakami, które wzlatują w Sylwestra, nie wykazano zmian w ich aktywności po kilku godzinach.

5. Skala porównawcza – hałas i zanieczyszczenia

6. Zanieczyszczenie środowiska przez fajerwerki

• Fajerwerki zawierają śladowe ilości metali (np. stront, bar, miedź), ale nie kumulują się trwale w glebie czy wodzie.

• Pyły zawieszone (PM10) – pojawiają się tylko chwilowo, w trakcie i tuż po pokazie.

• Emisje porównywalne z grillem lub kilkoma przejazdami samochodowymi.

• Przykład: Jeden pokaz fajerwerków = mniej emisji niż jeden dzień jazdy TIR-em.

7. Co naprawdę stresuje zwierzęta?

8. Wnioski końcowe

Na podstawie danych naukowych i praktycznych obserwacji:

• Fajerwerki nie mają trwałego wpływu na środowisko i zwierzęta.

• Problem psów dotyczy wybranych jednostek i jest możliwy do opanowania.

• Dzikie zwierzęta przystosowują się do bodźców akustycznych – jak burze czy armatki hukowe.

• Zanieczyszczenie środowiska po pokazach jest minimalne i krótkotrwałe.

• Fajerwerki, w porównaniu z innymi źródłami hałasu (strzelnice, ruch drogowy, lotniska), są zjawiskiem marginalnym.

Chcesz dowiedzieć się więcej?

Zajrzyj do naszej sekcji:

• Petardy – wszystko, co warto wiedzieć

• Petardy na sylwestra – przewodnik zakupowy

• Co jest przyczyną strachu przed fajerwerkami

Chcesz dodać tę analizę do swojej strony? Masz pytania? Skontaktuj się z nami.

+48 602 223 115

weko@weko.com.pl